SESEBATAN/SESEBUTAN KEUR KA JALMA

 SESEBATAN/SESEBUTAN KEUR KA JALMA

1. SESEBATAN KA JALMA

Sesebatan/predikat, ka jalma, di Sunda kawilang seueur. Nu didamel patokan, aya opat, nya eta:
a) Ngabantun tina benten yuswa,

Basa (Bahasa)

 Basa

Nepi ka danget ayeuna aya sawatara tarékah manusa pikeun nyieun wates wangen nu disebut basa tina sawatara jihat, nya éta:

1. hiji sistim keur ngawakilan banda, tindakan, gagasan jeung kaayaan.
2. hiji alat nu dipaké keur nepikeun konsép riil maranéhannana kana pikiran manusa séjén
3. hiji kesatuan sistim harti
4. hiji kode nu digunakeun ku pakar linguistik keur ngabédakeun antara wangun jeung harti.
5. hiji ucapan nu cocog jeung tata basa nu geus ditetepkeun (conto: kecap, kalimah, jeung séjén-séjénna.)
6. hiji sistim ngecapkeun nu bakal dipikaharti ku masarakat linguistik.

Kamus Indonesia-Sunda

A

Abadi = langgeng
Abu = Kekebul
Abu Rokok = Calacah
Ada = Aya
Adalah = Nyaeta
Adik = Rai, Adi, Pun Adi

DRAMA BASA SUNDA

 Merankeun Drama

Baca naskah drama di handap, tapi saméméhna tangtukeun heula nu nyekel peranna. Lamun geus kacangkem, pék ragakeun di hareupeun babaturan di kelas.

BATU ASAHAN KEUR SAHA?

Karya Wahyu Wibisana

Panumbu Catur

 Mingpin Diskusi/Panumbu Catur

 Ieu di handap aya bacaan nu mangrupa paguneman (dialog). Aya nu jadi panumbu catur, aya nu jadi pamilon. Pék baca bedaskeun dihareupeun kelas!

Teks Biantara

Biantara

NGARONJATKEUN KAREUEUS NONOMAN KANA BASA SUNDA

Assalamu’alaikum Wr Wb

Hadirin anu sami-sami linggih,

Kersaning Gusti Nu Maha Suci, urang sadayana tiasa patepung lawung paamprok jonghok dina ieu acara. Mugi ieu acara téh lungsur langsar kalayan kahontal sagala anu dipimaksad. Amin.

Bewara

Conto bewara

Béwara pikeun para siswa-siswi SMA Negeri 2 Sukabumi, mimiti seméster kadua, kagiatan ékstrakurikulér di sakola bakal nambahan. Lian ti kagiatan olahraga jeung kasenian, aya deui nya éta latihan jurnalistik jeung diskusi.

Latihan jurnalistik diaksanakeun saminggu dua kali. Waktuna Senén jeung Kemis. Masing-masing dua jam. Tabuh 08.00 nepi ka 10.00 WIB, pikeun siswa-siswa kelas X. Tabuh 14.30 nepi ka 16.30 WIB, keur siswa-siswi kelas XI jeung XII.

Purwakanti

 Purwakanti nyaéta padeukeutna sora kecap dina ungkara kalimah, bagian-bagian kalimah, atawa réndonan kecap-kecap; utamana

dina puisi. Perenahna bisa ngaréndéng dina sakalimah atawa sapadalisan, bisa ogé ngaruntuy dina antar padalisan. Nilik kana perenahna, aya nu disebut purwakanti rantayan (ngajajar), purwakanti runtuyan (ngaruntuy antarpadalisan), sarta gabungan runtuyan jeung rantayan.

Carita Pondok

Carita pondok atawa mindeng disingkat minangka carpon nyaéta hiji wangun prosa naratif fiktif. Carita pondok condong munel s

arta langsung dina tujuanana dibandingkeun karya-karya fiksi anu leuwih panjang, kawas novella (dina pengertian modern) sarta novel. Alatan singgetna, carita-carita pondok hasil ngandelkeun téknik-téknik sastra kawas inohong, plot, téma, basa sarta insight sacara leuwih lega dibandingkeun jeung fiksi anu leuwih panjang. Caritana bisa mangrupa sagala rupa jenis.

Pupujian

Pupujian

Ti Wikipédia, énsiklopédia bébas basa Sunda

Pupujian nyaéta puisi buhun anu eusina nyoko kana aj

aran agama Islam. Pupujian asalna tina sa'ir, nyaéta puisi anu asalna tina sastra Arab. Ku lantaran kitu, pupujian mah wangunna téh méh taya bédana jeung sa'ir, diwangun ku opat padalisan dina sapadana, sarta unggal padalisanna diwangun ku dalapan engang. Tapi sanajan kitu, aya ogé anu diwangun ku dua padalisan, genep padalisan, dalapan padalisan dina sapadana. Purwakanti anu aya dina pupujian umumna purwakanti laras wekas.

Sacara gurat badagna mah, fungsi pupujian téh aya anu mibanda fungsi éksprési jeung aya nu mibanda fungsi sosial. Tapi dina kamekaranana, fungsi sosialna leuwih gedé ti batan fungsi éksprésina.

Cara macana, pupujian téh sok dikawihkeun atawa dinadomkeun. Umumna dibacana téh di masjid saméméh salat jamaah, di madrasah, pasantrén, jeung dina acara-acara anu aya patalina jeung kaislaman.

Dumasar kana eusina, pupujian téh bisa digolongkeun kana sababaraha golongan, nyaéta: (1) muji ka Gusti Alloh, (2) solawat ka Kanjeng Nabi, (3) do'a jeung tobat ka Pangéran, (4) pépéling, jeung (5) ajaran agama.

Conto pupujian pépéling

Éling-éling dulur kabeh

ibadah ulah campoléh

beurang peuting ulah weléh

bisina kaburu paéh

Sabab urang bakal mati

nyawa dipundut ku Gusti

najan raja nyakrawati

teu bisa nyingkirkeun pati 

PERKARA MANTRA

 MANTRA

            A. Perkara Mantra

            Ditilik tina wangunna mantra téh mangrupa puisi (wangun ugeran). Sok sanajan teu matok aturanana atawa teu ditangtukeun guru laguna (sora engang panuntung), guru wilangana (jumlah engang dina padalisan), jeung jumlah padalisan dina unggal padana. Ugeran atawa aturan puisi téh bakal karasa upama dibaca (dipapatkeun). Dina éta mantra,  bakal aya wirahma jeung purwakanti.

            Purwakanti jeung wirahma nu aya dina mantra téh lain ngan saukur mubanda ajén inajén kaéndahan (estetis) wungkul, tapi aya maksud-maksud anu leuwih jero ti éta, nya éta ngandung kakuatan gaib (magis). Basa anu digunakeunana ogé kawilang ahéng, sipatna eksitoris atawa hésé ditangkep maksudna.

Perkara Dongéng

 

1. Perkara Dongéng

            Dongéng nya éta carita rékaan anu méré kesan pamohalan tur ukuranana parondok. Mémang aya ogé dongéng anu kesan pamohalanana téh teu karasa, nya éta dongéng- dongéng anu nyaritakeun kahirupan sapopoé, upamana dongéng Si Kabayan.

            Kesan pamohalan dina dongéng, upamana baé dina carita fabel (ngeunaan sasatoan) nu bisa nyarita kawas manusa. Eusi dongéng téh umumna ngandung atikan moral. Upamana baé jalma bener tangtu meunang pahala, jalma salah tangtu cilaka.

Guaran Sisindiran

 SISINDIRAN

conto sisindiran

A. Perkara Sisindiran

      Sisindiran téh asalna tina kecap sindir, anu ngandung harti omongan atawa caritaan anu dibalibirkeun, henteu togmol. Luyu jeung éta, dina sastra sunda anu disebut sisindiran téh nya éta karya sastra anu ngagunakeun rakitan basa kalayan dibalibirkeun. Dina sisindiran, eusi atawa maksud anu dikedalkeun téh dibungkus ku cangkangna.

Basa Rayat

 Basa Rayat

v  BASA RAKYAT     

            Basa mangrupa salasahiji unsur tina kabudayaan. Dina basa aya nu disebut babasan jeung paribasa. Paribasa, numutkeun kamus umum basa Sunda; Paripaos, basa pakeman, kalimah nu geus matok sarta ngandung pituah/piluangeun.

GAYA BASA DINA BASA SUNDA

 GAYA BASA DINA BASA SUNDA

Dina basa Sunda nu jembar ku basa,ngabogaan GAYA BASA SUNDA (GBS) nya eta :
1.GBS Ngumpamakeun ( Simile)
Nyaeta ungkara nu ngabandingkeun hiji barang sejen nu sipatna nembrak.
GBS Ngupamakeun sok ngagunakeun kecap babandingan : asa,cara,siga,kawas ,lir,jeung ibarat.

Teks Sawer Panganten

 (Disusun ku E. Djuwardi Sumedang )

Dangdanggula
1. Bismillahi kawitaning muji
Muja nyebat asma Pangeran
Nu welas asih ka kabeh

Sawer

SAWÉR

Sawér  nya éta  salasahiji adat urang Sunda mangrupa warisan karuhun baheula saméméh masarakatna ngagem agama Islam. Sawér  téh digelar dina runtuyan upacara kariaan kawinan jeung nyunatan. Tujuanana pikeun mapatahan ka pangantén atawa budak sunat. Biasana sawér téh dihariringkeun  ku juru kawih atawa ku  nu ngadangdanan pangantén

atawa budak sunat téa, henteu ku basa lancaran sarta basana maké basa siloka anu miboga harti leuwih teleb.

Sisindiran

 Sisindiran

Ti Wikipédia, énsiklopédia bébas basa Sunda

Sisindiran téh asalna tina kecap sindir, anu ngandung harti omongan atawa caritaan anu dibalibirkeun, henteu togmol. Luyu jeung éta, dina sastra Sunda anu disebut sisindiran téh nyaéta karya sastra nu ngagunakeun rakitan basa kalawan dibalibirkeun. Dina sisindiran, eusi atawa maksud anu dikedalkeun téh dibungkus ku cangkangna

. Wangunan sisindiran téh kauger ku purwakanti, jumlah engang dina unggal padalisan, jeung jumlah padalisan dina unggal padana. Ku kituna, sisindiran téh kaasup kana wangun ugeran (puisi). Upama ditilik tina wangun jeung cara ngébréhkeunana, sisindiran dibagi jadi tilu golongan nyaéta: (1) rarakitan; (2) paparikan, jeung (3) wawangsalan. Ditilik tina eusina, rarakitan jeung paparikan bisa dipasing-pasing jadi tilu golongan, nyaéta: (1) silihasih; (2) piwuruk; jeung (3) sésébréd.

Conto sisindiran:

Wawangsalan

 Wawangsalan

Ti Wikipédia, énsiklopédia bébas basa Sunda

Wawangsalan téh nyaéta sisindiran anu diwangun ku cangkang jeung eusi. Dina sindir diwangun deui ku cangkang jeung wangsal. Anu dijieun w

angsalna téh tara ditétélakeun, tapi kudu ditéangan tina bagian eusi. Wangsal téh sok murwakanti jeung salah sahiji kecap anu aya dina bagian eusi téa. Nilik kana wangunna, wawangsalan téh diwangun ku dua padalisan: sapadalisan sindir, sapadalisan deui eusi. Jumlah engang dina unggal padalisan nyaéta dalapan engang. Umumna eusi wawangsalan téh ngeunaan silihasih, cinta atawa birahi. Contona:

Belut sisit saba darat,

Kapiraray siang wengi.

(Maksudna: oray)

Jukut jangkung pipir gunung,

Hate abdi panas peurih.

(Maksudna eurih)

• Budi Rahayu Tamsyah spk., Kamus Istilah Tata Basa jeung Sastra Sunda, Pustaka Setia, Bandung, 1999

"SAJAKKU TAK PERNAH DIAM"

Aku anak petani,

tangan kecil mencengkeram cangkul sebelum mengenal pensil.
Bumi sawah adalah buku pertamaku,
garis-garis lumpur adalah huruf-huruf yang kutulis dengan keringat.

Sejuta Kabut

 Terima_Jalani_Nikmati_Syukuri

Angin berdesir pelan, membelai daun-daun yang bergoyang malas di atas kepala. Aku duduk di sebuah bangku kayu tua, di tengah hamparan kebun jeruk yang ranum, sambil memandang Gunung Gede yang megah menjulang di kejauhan. 

Hiking dan Ngopi di Curug Cibeureum

Video Hiking

Hari itu, langit pagi masih kelabu ketika kami berkumpul di titik awal pendakian menuju Curug Cibeureum. Lima orang dengan latar belakang berbeda: Pak Awal si navigator ulung, Pak Asep Odang yang humoris tapi cepat lelah, Pak Willy sang pendaki berpengalaman, Pak Arman yang tenang namun gigih, dan aku—yang dulu dikenal sebagai pejalan kaki tangguh, tapi kini berjuang melawan pinggang yang tiba-tiba kambuh.

TRIK CEPAT KERJAKAN SOAL SJT_PCK_KPPPG #ukpppg #daljab #ujipengetahuan #ppg #ppgdaljab

 Semoga bermanfaat
klik